کلزا یکی از مهم ترین گیاهان روغنی است که دانه های کوچک آن حاوی بیش از ۴۰ درصد روغن هستند و کنجاله ی آن نیز در همین حدود پروتئین دارد . طی دهه های اخیر کشت کلزا در جهان گسترش یافته و تولید آن در بین گیاهان عمده تولید کننده روغن در جهان دارای رتبه سوم است . در ایران نیز زراعت کلزا به عنوان زراعتی امید بخش برای افزایش تولید روغن خوراکی مورد توجه قرار گرفته است .
کاشت
کلزا از طریق بذر تکثیر میشود که در مزارع آماده‌شده با حفاری سطحی در ردیف‌ها یا پاشش در سطح زمین کشت میشود. به دلیل ریز بودن بذرهای کلزا باید آن‌ها را در عمق کم (۲-۳ سانتی‌متر) کشت کرد. محصولات بهاره کلزا را باید در ردیف‌هایی با فاصله ۱۸ تا ۲۳ سانتی‌متر از همدیگر کشت شوند، درحالی‌که محصولات زمستانه به فضای بیشتری احتیاج دارند و باید در ردیف‌هایی بافاصله تقریباً ۳۵ الی ۴۰ سانتی‌متر از هم کشت شوند.
شیوه‌های تولید کلزا ازجمله ماشین‌آلات و تجهیزات مشابه روش‌هایی است که برای گندم زمستانی استفاده میشود. روش کشت بدون شخم را نیز می‌توان در کلزا استفاده کرد. از کشت در مزارعی که حبوبات زمستانی، کلزا و سایر محصولات زراعی براسیکاسه طی ۲ تا ۳ سال گذشته در آن رشد کرده‌اند خودداری کنید. بسته به نوع رقم جهت کشت ردیفی در یک هکتار به ۴.۵ الی ۷ کیلوگرم و جهت کشت به‌صورت پاشش بذر در سطح زمین به ۷.۵ الی ۹ کیلوگرم بذر در هکتار موردنیاز است. در کشت زمستانه نهال‌ها در طول زمستان به خواب می‌روند و بخش زیادی از بافت برگ یخ می‌زند، اما تا زمانی که تاج از بین نرود، گیاه زنده می‌ماند. با افزایش دما در اواخر زمستان و اوایل بهار رشد از سر گرفته میشود.
برای پاشش بذر کلزا میتوانید از پهپاد بذرپاش سیرنگ استفاده کنید تا در مصرف بذر صرفه جویی کنید و هم محصولات پرتراکم تری داشته باشید.
داشت
کنترل رشد علف‌های هرز در مزارع کلزا بسیار حائز اهمیت است زیرا می‌توانند در رشد و بهره‌وری محصول تأثیر معنی‌داری داشته باشند. استراتژی‌های کنترل علف‌های هرز (اعم از مکانیکی، شیمیایی یا ترکیبی) در درجه اول باید به سمت کاهش رقابت علف‌های هرز در طی ۴ تا ۸ هفته اول پس از کشت بذر هدایت شوند. در غیر این صورت، نهال‌های کلزا که تمایل به رشد آهسته دارند، توسط برخی از گونه‌های علف‌های هرز مغلوب می‌شوند.
آماده‌سازی مناسب بستر کاشت به محدود کردن رشد علف‌های هرز کمک می‌کند. این کار با شخم زدن زمین در پاییز قبل از کاشت و پس‌ازآن استفاده از یک کولتیواتور کم‌عمق درست قبل از کاشت بذر انجام میشود. به دلیل هم خانواده بودن علف هرز تربچه وحشی با کلزا این علف هرز می‌تواند باعث بروز مشکلات جدی شود و به اقدامات کنترلی تهاجمی قبل از کاشت کلزا نیاز دارد.
جهت کنترل علف های هرز کلزا می‌توان از روش‌های مکانیکی مانند زدن شخم عمیق، سپس آبیاری زمین و بعد از سبز شدن علف‌های هرز کنترل آن‌ها با دیسک و یا علف‌کش، استفاده کرد. از علف‌کش‌های پیش از کاشت مانند ترفلان و سونالان نیز می‌توان جهت کنترل علف‌های هرز کلزا استفاده کرد. همچنین می‌توان از وجین علف‌های هرز نیز استفاده کرد که کاری زمان‌بر و پرهزینه است.
علف‌کش‌های پس رویشی باریک برگ کش مانند فوکوس، نابواس، سوپرگالانت و علف‌کش‌های پهن‌برگ کش مانند لونترال برای استفاده در کلزا به ثبت رسیده‌اند. تناوب با غلات مانند گندم، جو، برنج، ذرت و غیره بخصوص برای مبارزه با علف‌های هرز پهن‌برگ و تیره شب بو (گیاهان هم‌خانواده کلزا) الزامی است.
برای استفاده از علف کش پیشنهاد میشود از پهپاد سم پاش سیرنگ استفاده کنید چرا که مصرف علف کش را 30 الی 70 درصد کاهش می دهد و هیچ نقطه ای از زمین بدون علف کش نمی ماند.
برداشت
کلزا به سرعت رسیده و برداشت به موقع برای دستیابی به حداکثر عملکرد بسیار مهم است. وقتی دانه‌ها از رنگ سبز به سیاه تبدیل شدند، آماده برداشت هستند. برای تعیین زمان آماده بودن محصول برای برداشت، باید تعداد دانه‌های سبز نامطلوب در مزرعه، میزان رطوبت بذر کلزا و همچنین وجود شبنم یا رطوبت سطحی روی گیاه کنترل شود. به‌طورکلی، بذر زمانی برداشت میشود که بیشتر غلاف‌ها برنزه شده و حاوی دانه‌هایی به رنگ سیاه باشند و تعداد کمی از بذرها سبز باشند.
برداشت زودهنگام منجر به سبز بودن تعداد زیادی از دانه‌ها و وزن پایین آن‌ها می‌گردد درحالی‌که برداشت دیرهنگام منجر به ریزش و خرد شدن بیش‌ازحد دانه‌ها میشود. از جوانه‌زنی تا تولید بذر و برداشت کلزای بهاره، بسته به دما، رطوبت، نور خورشید و باروری خاک، حدود ۱۰۰ تا ۱۱۰ روز و در کلزای پاییزه یا زمستانه حدوداً ۹ ماه طول می‌کشد. کلزا یک محصول فصل خنک است و مخصوصاً در چمنزارها رشد می‌کند، جایی که شب‌های سرد و روزهای گرم به آن اجازه می‌دهد تا مشخصات اسیدهای چرب بی‌نظیر خود را توسعه دهد. کلزا به‌صورت مکانیکی توسط کمباین یا Swather برداشت میشود. در بعضی از کشورها، مانند چین، کلزا را با دست برداشت می‌کنند. با توجه به کوچک بودن دانه، برای جلوگیری از ریزش باید اقدامات احتیاطی هنگام جمع‌آوری، حمل‌ونقل و خشک‌کردن بذر صورت گیرد.
کلزا اگر در محیط خشک، خنک، تمیز، ضد آب و ضد ورود جانوران جونده مانند موش نگهداری شود، به‌خوبی قابل انبارداری است.
آفات
کلزا به عنوان عضوی از خانواده صلیبیان از یک گروه بسیار بزرگ و متنوع از حشرات پشتیبانی می‌کند. بااین‌حال، بیشترین نگرانی مربوط به سوسک‌های کک راه‌راه، شته‌ها و شپشه غلاف کلم است که آفات عمده کلمیان هستند. در حال حاضر، تعداد کمی از سموم دفع آفات دارای برچسب ملی برای استفاده در کلزا وجود دارد.
برای مبارزه با آفات نیز میتوانید از پهپاد سم پاش سیرنگ استفاده کنید.
همانطور که ملاحظه فرمودید در هر سه مرحله کاشت، داشت و برداشت این محصول، پهپاد های کشاورزی سیرنگ به کمک کشاورز آمده اند. برای اطلاعات بیشتر در مورد پهپاد سیرنگ با کارشناس ما تماس حاصل فرمایید.09925482921
کاربر سیرنگ، تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۱۸
